Pokrzywa zwyczajna (Urtica dioica) od wieków stosowana jest w medycynie ludowej, a w ostatnich dekadach znalazła również swoje miejsce w medycynie opartej na dowodach. Rośnie powszechnie w Polsce i całej Europie, na łąkach, przy drogach i w ogrodach. Choć jej parzące włoski mogą odstraszać, kryje w sobie niezwykle bogaty skład, który czyni ją jednym z najcenniejszych ziół.
Skład i wartości odżywcze potwierdzone analizami
Badania fitochemiczne wykazały, że liście pokrzywy zawierają:
- Witaminę C (średnio 333 mg/100 g świeżej masy) – silny przeciwutleniacz.
- Witaminę K1 – kluczową dla prawidłowej krzepliwości krwi.
- Witaminy z grupy B (B1, B2, B6, kwas foliowy) – wspierające układ nerwowy.
- Żelazo (ok. 7–8 mg/100 g suszu) – ważne w profilaktyce i leczeniu anemii.
- Wapń, magnez, krzem, potas – wzmacniające kości, włosy i paznokcie.
- Chlorofil – wspomaga regenerację tkanek i detoksykację organizmu.
- Flawonoidy (rutyna, kwercetyna) – działające przeciwzapalnie i antyoksydacyjnie.
Właściwości lecznicze pokrzywy poparte badaniami
1. Wspieranie pracy nerek i dróg moczowych
Badania kliniczne wykazały, że ekstrakt z liści pokrzywy działa łagodnie moczopędnie, zwiększając filtrację kłębuszkową i przyspieszając wydalanie nadmiaru wody oraz produktów przemiany materii. W Niemczech pokrzywa jest składnikiem wielu preparatów wspierających leczenie infekcji układu moczowego i kamicy nerkowej.
To jest ciekawe i na temat artykułu – Kurkuma – właściwości lecznicze i zdrowotne
2. Oczyszczanie organizmu i poprawa metabolizmu
Według publikacji w Journal of Herbal Medicine, pokrzywa może wspierać detoksykację organizmu poprzez stymulację pracy wątroby i zwiększenie wydzielania żółci. Regularne picie naparu może również przyczyniać się do obniżenia poziomu glukozy we krwi u osób z insulinoopornością.
3. Wspomaganie leczenia anemii
Badania prowadzone w Turcji i Iranie potwierdziły, że suplementacja pokrzywą u pacjentów z niedokrwistością z niedoboru żelaza prowadzi do poprawy parametrów morfologii krwi, zwłaszcza poziomu hemoglobiny i ferrytyny.
4. Działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe
W Phytotherapy Research opublikowano wyniki badań, w których ekstrakt z pokrzywy zmniejszał objawy zapalenia stawów oraz bólu w chorobie zwyrodnieniowej. Mechanizm działania wiąże się z hamowaniem wydzielania cytokin prozapalnych.
5. Wzmacnianie włosów i skóry
Zewnętrzne stosowanie naparu lub soku z pokrzywy może poprawiać mikrokrążenie w skórze głowy, co sprzyja lepszemu odżywieniu cebulek włosowych. Badania laboratoryjne potwierdziły, że związki bioaktywne z pokrzywy działają przeciwbakteryjnie, co może być pomocne w leczeniu łupieżu i trądziku.
Będziesz zaskoczony, gdy się dowiesz – Jakie właściwości lecznicze ma imbir
Formy stosowania pokrzywy
- Napary i herbatki – najpopularniejsza forma profilaktyki.
- Sok ze świeżych liści – silne działanie oczyszczające i wzmacniające.
- Ekstrakty standaryzowane – stosowane w suplementach diety.
- Płukanki do włosów – tradycyjny sposób na ograniczenie wypadania włosów.
Przeciwwskazania
Pokrzywa nie jest zalecana przy ciężkiej niewydolności nerek i serca, a także w przypadku obrzęków o podłożu niewydolności krążenia. Kobiety w ciąży powinny skonsultować jej stosowanie z lekarzem.
Pokrzywa to roślina o udokumentowanych właściwościach prozdrowotnych, ceniona zarówno w medycynie ludowej, jak i w nowoczesnych terapiach wspomagających. Bogata w witaminy, minerały i związki bioaktywne, może wspierać zdrowie na wielu płaszczyznach – od poprawy pracy nerek i wątroby, przez leczenie anemii, po pielęgnację włosów i skóry. Regularne, rozsądne stosowanie pokrzywy może być bezpiecznym i skutecznym elementem profilaktyki zdrowotnej.
