6 czerwca, na cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie, odbyła się uroczystość upamiętniająca zmarłą dziennikarkę i sanitariuszkę Irynę Cybuch. Rodzina i przyjaciele zmarłej zgromadzili się, aby zaśpiewać jej ulubione piosenki, zgodnie z jej życzeniem. Tego dnia minęło dokładnie 9 dni od jej śmierci.
Na grobie Iriny medycy umieścili kod QR, który umożliwia śledzenie i przeglądanie informacji o niej.
“Od dziś na grobie Iry, gdzie się zgromadziliśmy, pojawi się kod QR, ale to nie wszystkie materiały. Częściowo zebraliśmy jej wywiady z przyjaciółmi, jej porady dotyczące książek, to, co uznawała za istotne i słuszne,” mówi Julia Kochetova, przyjaciółka Iriny Cybuch.
Przed inwazją na dużą skalę, dziewczyna była liderką reform społecznych i realizowała projekty edukacyjne w odległych wioskach obwodów donieckiego i ługańskiego. W lutym 2022 roku wstąpiła do batalionu ochotniczego i została szefem załogi. Iryna Cybuch “Czeka” zginęła podczas zmiany na kierunku Charkowa 29 maja, na kilka dni przed swoimi urodzinami. 1 czerwca skończyłaby 26 lat.
Kim była Iryna Cybuch
Iryna obchodziła swoje 26. urodziny 1 czerwca. Urodzona w 1998 roku we Lwowie, jest absolwentką Politechniki Lwowskiej. Dołączyła do zespołu Sospilnego w 2017 roku, gdzie współpracowała z oddziałami, przygotowywała specjalne audycje międzyregionalne, realizowała projekty grantowe i tworzyła filmy dokumentalne. Jako trener medialny, poza pracą, angażowała się również w projekty edukacyjne, które rozwijały krytyczne myślenie i umiejętności medialne dzieci w szkołach.
„Co mnie motywuje i skąd czerpię siłę? Kiedyś mogłem odpowiedzieć na to pytanie, podając konkretne przykłady, mówiąc o ludziach, inspiracjach. Ale teraz to rutyna. Muszę pracować, ponieważ nie wyobrażam sobie innego życia. Czy to obrona własnej godności, czy pragnienie, by moi zmarli bracia byli ze mnie dumni. Nie ma już romantycznych, marzycielskich powodów do kontynuowania” – powiedziała 8 grudnia 2023 r. w wywiadzie dla „Detektora”, opublikowanym przez „Media”. Iryna Cybuch została zaskoczona inwazją na pełną skalę na wschodzie Ukrainy: 22 i 23 lutego 2022 roku w Pokrowsku i Kramatorsku przedstawiła swój dokument o dzieciach z odległych wiosek obwodu donieckiego i ługańskiego, pozbawionych integracji. 24 lutego miała odbyć się prezentacja w Siwierskodoniecku, a dzień później w Kijowie. Domy bohaterów jej filmu znalazły się jednak pod rosyjską okupacją, a ona sama dołączyła do ochotniczego batalionu „Szpitalnicy”, gdzie od 2014 roku służyła w kilku rotacjach na linii frontu. Jako członkini batalionu, Iryna zajmowała się ewakuacją rannych żołnierzy z najbardziej niebezpiecznych miejsc i udzielaniem pierwszej pomocy.
W wywiadzie dla “ELLE Ukraina” z 30 lipca 2022 roku, Iryna wyznała: “Jestem taką samą młodą kobietą jak każda inna we Francji czy Hiszpanii. Jedyna różnica polega na tym, że przy naszej granicy panuje totalitarny reżim, który zaatakował kraj, który kocham. Uwielbiam podróżować, ale to tutaj chcę mieszkać. Dlatego bronię mojego kraju i jestem gotowa umrzeć za wolność mojej ojczyzny.” Iryna uratowała wielu żołnierzy, wielokrotnie ryzykując życiem podczas ewakuacji. Regularnie pojawia się również w mediach, informując dziennikarzy o pracy ratowników medycznych i medyków na froncie, a także o szkoleniach dla wolontariuszy w zakresie pierwszej pomocy.
„Uważam, że trzeba być ślepym, aby nie dostrzegać wojny na własne oczy. Z drugiej strony, niezrozumienie, że udział w wojnie jest obowiązkowy, świadczy o infantylnej głupocie. Współczuję tym cywilom, którzy wierzą, że coś ich ochroni przed udziałem w tej wojnie” — 8 października 2023 r., wywiad dla „Bukwy”. Iryna wraz z kolegami z Suspiln zdobyła tytuł zwyciężczyni konkursu dziennikarstwa zawodowego „Honor Zawodu” w 2021 roku w kategorii „Najlepsze dziennikarstwo w mediach lokalnych” i była finalistką w kategorii „Najlepszy reportaż” w 2018 roku. W listopadzie 2023 roku została odznaczona przez Prezydenta Ukrainy Orderem Zasługi III stopnia, a w marcu 2024 roku otrzymała nagrodę „UP 100. Women’s Power”.