Melisa lekarska (Melissa officinalis) to roślina o delikatnym cytrynowym zapachu, znana i ceniona od wieków za swoje właściwości lecznicze. Pochodzi z regionu Morza Śródziemnego, ale obecnie jest uprawiana i naturalizowana w wielu częściach świata.
Melissa officinalis, czyli melisa lekarska, jest wieloletnią rośliną zielną należącą do rodziny jasnotowatych, znana z bogatego spektrum właściwości leczniczych. Badania naukowe wskazują, że melisa może działać uspokajająco, rozkurczowo, przeciwbólowo, obniżać ciśnienie krwi oraz działać moczopędnie.
Do tematu artykułu – Właściwości lecznicze skrzypu
Ponadto, wspomaga trawienie, łagodzi bóle neuropatyczne i może pozytywnie wpływać na układ sercowo-naczyniowy.Oto najważniejsze właściwości lecznicze melisy:
1. Działanie uspokajające
- Melisa jest znana przede wszystkim ze swojego działania uspokajającego. Pomaga w łagodzeniu stanów lękowych, stresu i napięcia nerwowego. Jest często stosowana jako naturalny środek na bezsenność, pomagając w zasypianiu i poprawiając jakość snu.
2. Właściwości przeciwwirusowe i przeciwbakteryjne
- Melisa wykazuje działanie przeciwwirusowe, szczególnie przeciwko wirusom opryszczki. Jest często stosowana w formie maści lub kremu do leczenia opryszczki wargowej. Działa również przeciwbakteryjnie, wspierając organizm w walce z infekcjami.
3. Wsparcie układu pokarmowego
- Melisa jest stosowana w leczeniu różnych dolegliwości żołądkowo-jelitowych, takich jak niestrawność, wzdęcia, kolki i nudności. Pomaga w relaksacji mięśni gładkich przewodu pokarmowego, co przynosi ulgę w bólach brzucha i skurczach.
4. Poprawa funkcji poznawczych
- Badania sugerują, że melisa może mieć korzystny wpływ na funkcje poznawcze, w tym pamięć i koncentrację. Wykazano, że ekstrakt z melisy może poprawić nastrój i zdolność do koncentracji.
5. Właściwości przeciwutleniające
- Melisa zawiera związki o działaniu przeciwutleniającym, które pomagają w ochronie komórek przed uszkodzeniami spowodowanymi przez wolne rodniki. Dzięki temu melisa może wspierać zdrowie serca i układu krążenia.
6. Łagodzenie objawów PMS i menopauzy
- Melisa jest stosowana w celu łagodzenia objawów zespołu napięcia przedmiesiączkowego (PMS) oraz dolegliwości związanych z menopauzą, takich jak uderzenia gorąca czy drażliwość. Jej działanie relaksujące i równoważące hormonalnie pomaga w redukcji tych objawów.
Jak stosować melisę?
Melisę można stosować w formie naparów, ekstraktów, kapsułek lub olejków eterycznych. Najczęściej melisę pije się jako herbatę, która jest łatwa do przygotowania i ma łagodny, cytrynowy smak.
Przeciwwskazania i uwagi
Melisa jest generalnie bezpieczna dla większości osób, ale osoby z niskim ciśnieniem krwi powinny stosować ją ostrożnie, ponieważ może obniżać ciśnienie. Ponadto, przedłużone stosowanie w dużych dawkach może prowadzić do nadmiernej senności. Jak zawsze, przed rozpoczęciem regularnego stosowania melisy warto skonsultować się z lekarzem, zwłaszcza jeśli przyjmujesz inne leki lub masz problemy zdrowotne.
Będziesz zaskoczony, kiedy się dowiesz – Właściwości lecznicze pokrzywy
Co to jest melisa?
Melisa lekarska (Melissa officinalis) to wieloletnia roślina zielna należąca do rodziny jasnotowatych (Lamiaceae). Jest znana ze swojego przyjemnego cytrynowego zapachu i jest ceniona zarówno w kuchni, jak i w medycynie naturalnej.
Opis i występowanie:
- Wygląd: Melisa osiąga wysokość od 30 do 80 cm. Ma sercowate, lekko pomarszczone liście, które wydzielają cytrynowy zapach. Kwiaty są drobne, białe lub bladożółte, zebrane w nibyokółki.
- Występowanie: Naturalnie występuje w regionie Morza Śródziemnego, ale jest uprawiana i zdziczała w wielu innych częściach świata, w tym w Europie, Azji i Ameryce Północnej. Preferuje ciepłe, słoneczne stanowiska i dobrze przepuszczalne gleby.
Zastosowania lecznicze:
Melisa lekarska ma szerokie zastosowanie w medycynie naturalnej i jest używana do leczenia różnych dolegliwości:
- Stres i lęki: Melisa działa uspokajająco i jest często stosowana w łagodzeniu stresu, lęków oraz w problemach ze snem. Napar z melisy pomaga w wyciszeniu organizmu i ułatwia zasypianie.
- Problemy żołądkowe: Melisa wspomaga trawienie, łagodzi wzdęcia, kolki i inne dolegliwości żołądkowo-jelitowe. Działa relaksująco na mięśnie przewodu pokarmowego.
- Opryszczka: Dzięki swoim właściwościom przeciwwirusowym, melisa jest stosowana w leczeniu opryszczki wargowej. Stosuje się ją zewnętrznie, w formie maści lub kremów, aby przyspieszyć gojenie się zmian skórnych.
- Zespół napięcia przedmiesiączkowego (PMS) i menopauza: Melisa łagodzi objawy PMS, takie jak drażliwość, ból piersi i skurcze. Pomaga również w zmniejszaniu objawów menopauzy, w tym uderzeń gorąca i napięcia nerwowego.
- Wspomaganie funkcji poznawczych: Melisa może poprawiać pamięć i koncentrację oraz wspomagać nastrój, co czyni ją pomocną w stanach depresyjnych i w obniżonym nastroju.
Melisę można stosować w postaci naparów, olejków eterycznych, ekstraktów, a także w formie świeżych liści dodawanych do potraw. Jest to roślina o wszechstronnym zastosowaniu, jednak przed jej regularnym stosowaniem warto skonsultować się z lekarzem, zwłaszcza jeśli przyjmujesz inne leki.
Czym różni się melisa od mięty?
Melisa i mięta to dwie różne rośliny, które choć należą do tej samej rodziny (jasnotowate, Lamiaceae), mają różne cechy, zastosowania i właściwości.
1. Wygląd:
- Melisa (Melissa officinalis): Ma sercowate, lekko pomarszczone liście, które wydzielają cytrynowy zapach. Roślina ta ma drobne, białe lub bladożółte kwiaty.
- Mięta (Mentha): Mięta ma bardziej lancetowate, gładkie liście, często o ciemnozielonym kolorze. W zależności od gatunku, kwiaty mięty mogą być białe, różowe lub fioletowe.
2. Zapach i smak:
- Melisa: Charakteryzuje się delikatnym, cytrynowym zapachem i smakiem. Jest łagodna i orzeźwiająca.
- Mięta: Ma intensywny, mentolowy zapach i smak, który jest ostry i chłodzący.
3. Zastosowania kulinarne:
- Melisa: Stosowana jest głównie do przygotowywania naparów i jako dodatek do sałatek, deserów czy napojów, którym nadaje cytrynowy aromat.
- Mięta: Popularna w napojach (np. herbata miętowa, mojito), deserach, sałatkach i jako dodatek do potraw mięsnych. Nadaje intensywny, odświeżający smak.
4. Zastosowania lecznicze:
- Melisa: Znana jest głównie z właściwości uspokajających. Pomaga w łagodzeniu stresu, lęków i problemów ze snem. Ma także działanie przeciwwirusowe (szczególnie przeciwko opryszczce) oraz wspomaga trawienie.
- Mięta: Stosowana jest przede wszystkim na dolegliwości żołądkowe, takie jak niestrawność, wzdęcia, bóle brzucha czy nudności. Działa także odświeżająco i może pomóc w łagodzeniu bólów głowy.
5. Miejsce uprawy i wymagania:
- Melisa: Preferuje ciepłe, słoneczne miejsca i dobrze przepuszczalne gleby. Rośnie na umiarkowanie wilgotnych stanowiskach.
- Mięta: Mięta rośnie dobrze w półcieniu lub na stanowiskach słonecznych, ale potrzebuje wilgotnej, żyznej gleby. Jest bardziej inwazyjna i może szybko się rozprzestrzeniać.
6. Rodzaje i gatunki:
- Melisa: Jest jedna główna odmiana stosowana w medycynie i kuchni – melisa lekarska.
- Mięta: Istnieje wiele gatunków mięty, w tym mięta pieprzowa (Mentha × piperita), mięta zielona (Mentha spicata) i mięta nadwodna (Mentha aquatica), z różnymi zastosowaniami i smakami.
Podsumowując, melisa i mięta, choć są spokrewnione, różnią się pod względem smaku, zapachu, wyglądu oraz zastosowania, zarówno kulinarnie, jak i leczniczo.