Kwiat maku, a dokładniej mak lekarski (Papaver somniferum), jest rośliną o długiej historii stosowania w medycynie. Właściwości lecznicze kwiatu maku wynikają głównie z obecności alkaloidów, takich jak morfina, kodeina, papaweryna i tebaina, które są pozyskiwane z makówek, czyli owoców maku.
Będziesz zaskoczony, gdy dowiesz się o leczniczych właściwościach kurkumy
Oto najważniejsze właściwości lecznicze kwiatu maku:
1. Działanie przeciwbólowe
- Morfina: Jeden z najważniejszych alkaloidów pozyskiwanych z maku, jest potężnym środkiem przeciwbólowym. Jest stosowana w medycynie do łagodzenia silnego bólu, na przykład w przypadku nowotworów lub po operacjach.
- Kodeina: Ma działanie przeciwbólowe, choć jest mniej skuteczna niż morfina. Często stosowana w połączeniu z innymi lekami przeciwbólowymi.
2. Działanie przeciwkaszlowe
- Kodeina: Poza działaniem przeciwbólowym, kodeina jest także skutecznym środkiem przeciwkaszlowym (antitussivum). Jest składnikiem wielu syropów i leków na kaszel, szczególnie przy suchym i męczącym kaszlu.
3. Działanie uspokajające i nasenne
- Alkaloidy maku, takie jak morfina, mają również właściwości uspokajające i nasenne. Mogą być stosowane w leczeniu bezsenności i stanów lękowych, choć ze względu na ryzyko uzależnienia, ich stosowanie jest ściśle kontrolowane.
4. Działanie przeciwskurczowe
- Papaweryna: Alkaloid maku o działaniu przeciwskurczowym, stosowany w leczeniu skurczów mięśni gładkich, np. w przypadku kolki nerkowej, skurczów żołądka czy dróg żółciowych.
5. Działanie uspokajające na układ pokarmowy
- Preparaty z maku mogą pomagać w łagodzeniu dolegliwości żołądkowo-jelitowych, takich jak skurcze jelit, biegunka czy bóle brzucha.
6. Zastosowanie w medycynie paliatywnej
- W medycynie paliatywnej, preparaty na bazie maku, zwłaszcza morfina, są nieocenione w łagodzeniu bólu u pacjentów terminalnych. Pozwalają one na poprawę jakości życia w ostatnich fazach choroby.
Ważne uwagi:
- Ryzyko uzależnienia: Alkaloidy pozyskiwane z maku, zwłaszcza morfina i kodeina, są silnie uzależniające. Dlatego ich stosowanie jest ściśle kontrolowane i odbywa się wyłącznie pod nadzorem lekarskim.
- Potencjalne skutki uboczne: Długotrwałe stosowanie może prowadzić do działań niepożądanych, takich jak depresja oddechowa, zaparcia, nudności, a w przypadku przedawkowania – zatrucie.
- Przepisy prawne: W wielu krajach uprawa maku lekarskiego i produkcja substancji z niego pochodzących jest ściśle regulowana, a jego nielegalna uprawa i przetwarzanie są karalne.
Ze względu na te właściwości, mak lekarski jest jedną z najważniejszych roślin wykorzystywanych w farmakologii, ale jednocześnie wymaga ostrożności w stosowaniu z uwagi na jego potencjał uzależniający i ryzyko poważnych skutków ubocznych.
Korzyści i szkody wynikające ze spożywania maku
Chociaż mak jest często postrzegany jako środek odurzający i może być nadużywany, odpowiednie użycie tej rośliny w zalecanych ilościach przynosi korzyści zdrowotne.
Co warto wiedzieć – szczaw ma szeroką gamę właściwości leczniczych
Mak jest doskonałym nadzieniem do ciast, babeczek i pasztetów, dostarczając składników odżywczych i wyróżniając się unikalnym smakiem, zwłaszcza w połączeniu z innymi owocami.
W naszej piekarni oferujemy na zamówienie słodkie ciasto z makiem i wiśniami, które doskonale komponuje się dzięki kontrastowi kwaskowatości wiśni i smaku czarnych ziaren.
Mak posiada niezwykłe właściwości lecznicze, jest stosowany w leczeniu kaszlu, przeziębienia, chorób nerek i działa przeciwbólowo. Jednak ze względu na potencjał uzależniający, leki zawierające kodeinę, ekstrakt z maku, są wydawane pod ścisłą kontrolą lekarską.
Mak wzmacnia układ odpornościowy i reakcję obronną organizmu. Potas w maku pomaga obniżać ciśnienie krwi i zapobiega tworzeniu się skrzepów. Jest również profilaktyką cukrzycy, a osoby zagrożone tą chorobą powinny włączyć mak do swojej diety.
Niedobór wapnia może prowadzić do problemów z układem ruchu, szczególnie u osób starszych, a mak jest bogatym źródłem wapnia, więc może być bezpiecznie spożywany jako dodatek do potraw.
Mak jest także skuteczny w zwalczaniu zaburzeń trawiennych i łagodzeniu bólu brzucha. Umiarkowane spożycie maku ma pozytywny wpływ na stan emocjonalny, działając uspokajająco i redukując stres.
Jak mak wpływa na ciśnienie krwi?
Znieczulające właściwości maku i zawarty w nasionach potas łagodzą napięcie naczyń krwionośnych, co pomaga obniżyć ciśnienie krwi i zapobiega tworzeniu się skrzepów krwi. Jedzenie maku zmniejsza ryzyko rozwoju miażdżycy, która często powoduje zawały serca i udary mózgu.